Rozwój siodełek 612 ERGOWAVE® R

Rozwój siodełek 612 ERGOWAVE® R

Według prac naukowych Maxa Holza

Jego cel:

Opracowanie nowego produktu dla kolarstwa górskiego i szosowego w pozycji bardzo sportowej, zgodnie ze wszystkimi zasadami ergonomii.

Podstawy:

Podstawą tego badania jest już istniejące siodełko 612 ERGOWAVE ®, na którym Max brał udział w zawodach i trenował długie godziny.

Obszar badania:

Zmiana środka ciężkości na siodełku w zależności od nacisku dynamicznego. Pomiar nacisku dynamicznego i analiza siodełka SQlab 612 ERGOWAVE®.

Wynik:

Opracowanie nowego siodełka ERGOWAVE® R.

Uznanie:

Max Holz otrzymał słynną „Nagrodę Gertrudy Krombholz 2019” przyznawaną przez Uniwersytet Techniczny w Monachium za osiągnięcia w pracy naukowej.

WSTĘP

Rower jest jednym z ulubionych środków transportu, ale spotykają się przy nim dwa przeciwstawne zjawiska. Z jednej strony, jest to dobry trening aerobowy, przynoszący długotrwałe korzyści systemowi krwionośnemu człowieka ze wszystkimi swoimi pozytywnymi efektami (Hillman, 1997). Z drugiej strony, jest to również nierzadko źródło dotkliwych urazów czy chronicznych zmian na organach moczowych i płciowych, z możliwością powstania zaburzeń z erekcją, związanych z wysokim naciskiem siodełka na tkanki miękkie (Leibovitch/Mor, 2005).

Dyskomfort spowodowany podrażnieniem tkanek i jego następstwa, jak na przykład impotencja są szeroko dyskutowane. Problemy te wynikają z tego, że na siodełku spoczywa 40% masy ciała (Rodano i spół. 2002). Podczas jazdy wywierany jest trwały nacisk na tkanki, które stykają się z siodełkiem. Nacisk ten ewidentnie zależy od stylu jazdy, intensywności (Carpes i spół. 2009, Potter i spół. 2008). Dlatego konsekwentne rozumienie anatomii miednicy jest konieczne przy opracowywaniu coraz doskonalszych siodełek. Kości kulszowe i łuk łonowy to jedyne struktury kostne w miednicy, dlatego muszą dobrze znosić nacisk. Z drugiej strony, obszar krocza tworzą tkanki miękkie mięśni, ścięgien, wrażliwe korzenie nerwowe i naczynia krwionośne, przebiegające od otworu odbytowego aż do łuku łonowego ku przodowi (Sobotta, 2011).

Nasza taktyka: Najważniejsze, żeby prawidłowo określić rozłożenie nacisku i stworzyć na podstawie tego diagram dla danego siodełka. Redukować niefizjologiczny nacisk na tkanki miękkie, jak na przykład mięśnie przepony miednicy. W pozycji bardziej sportowej, z ciałem bardziej nachylonym, nacisk przesuwa się z kości kulszowych ku przodowi aż na łuk łonowy, a nawet na okolice miejsc intymnych.

Dotychczasowe badania

Głównym powodem rozpoczęcia opisywanych badań były komplikacje zdrowotne wynikające z jazdy na rowerze. Z opracowania Desaie i Gingella (1989) wynika, że wysoki nacisk, wywierany na okolice łuku łonowego, powoduje ucisk nerwu sromowego i tętnicy, co następnie prowadzi do utrzymującego się nawet przez 5 miesięcy poczucia odrętwienia.

Autorzy pracy (Desai, Gingel, Bristol, 1989) zwracają uwagę, że przyczyną jest ruch miednicy w pozycji sportowej przy większym pochyleniu części przedniej ciała.

Badania Sommera (2003), zajmujące się dostarczaniem krwi do genitaliów w dwóch różnych pozycjach tylko to potwierdzają. W pozycji wyprostowanej (pod kątem 90°) dopływ krwi jest o 40% większy, niż w pozycji sportowej (kąt górnej części ciała 40°). Dalej uważa on, że szersze siodełko zapewnia aż o 50% lepszy przepływ krwi, za co odpowiedzialna jest większa powierzchnia i lepsze rozłożenie masy.

Przy wyższym wysiłku, kiedy część ciężaru przenoszona jest na pedały, nacisk na siodełko się zmniejsza. Widać to było w badaniu, gdzie porównywany był nacisk na siodełko na dwóch różnych poziomach w zależności od potrzebnej energii, 100 W i 200 W (Potter i spół, 2008). Z badań wynika, że różne siły podczas jazdy rzutują na inne wartości nacisku na siodełko.

W innym natomiast badaniu (Carpes i spół., 2009), wynik jest odwrotny. Nacisk średni i szczytowy na siodełko zwiększały się wraz ze zwiększającą się intensywnością wysiłku. W badaniu tym kładziono nacisk na obciążenia rzędu 150 W i 300 W. Kolejną różnicą w obu wspomnianych badaniach jest to, że Carpes (2009) oceniał na podstawie jazdy rekreacyjnej, tymczasem Potter (2008) zajmował się doświadczonymi rowerzystami. Carpes w ramach kolejnych badań radzi, by brać pod uwagę poziom doświadczenia rowerzysty i stan jego zdrowia. Wraz z doświadczeniem rośnie też umiejętność adaptacji do roweru (Carpes i spół., 2009), co może tłumaczyć różne wyniki obu badań.

Resources: Gingell, K.M. / Desai, C. (Bristol 1989). Hazards of long distance cycling.Department of Urology, Southmead Hospital, S. 60:450-6. Potter, J. J.; Sauer, J. L.; Weisshaar,
C. L.; Thelen, D. G.; Ploeg, H. (2008). Gender Differences in Bicycle Saddle Pressure Distribution during Seated Cycling. Medicine and Science in Sports and Exercised, Vol. 40,
No. 6: 1126–1134. Dagnese, F.; Martins Ede, A.; Carpes, F. P.; Kleinpaul, J. F.; Mota, C. B. (2009). Effects of Workload on Seat Pressure While Cycling with Two Different Saddles.
International Society for Sexual Medicine, No. 6: 2728–2735

Wynik

Ogólnie, im grupa jest bardziej atletyczna (im więcej ma przejechanych kilometrów przez miniony rok), tym większe było wahanie nacisku na siodełko.

Pochylenie bioder do przodu zaszło u 97% testerów przy obciążeniu rzędu 180 – 200 W. Można przypuszczać, że ruchy bioder albo ich przechylenie prowadzi do biomechanicznego efektu przeprostu mięśnia pośladkowego wielkiego w celu adaptacji do efektywniejszego skurczu mięśnia (Gressmann, 1995). To „przeciążenie” mięśni możliwe jest dzięki fizjologicznej sprężystości tkanki mięśniowej i można się do niej przyzwyczaić.

Zatem, im jazda jest bardziej intensywna, tym mniejszy jest nacisk wywierany na siodełko (aż o 24%). Równocześnie jednak, nacisk jest przez to rozłożony bardziej do przodu siodełka (przy sile powyżej 200 W), a więc na tkanki miękkie. Wynikiem może być ucisk nerwu sromowego lub ucisk naczyń dostarczających krew do genitaliów.

Dlatego siodełko powinniśmy wybierać ze względu na sposób użytkowania:

• przy użytkowaniu przy niższym i średnim obciążeniu, w pozycji wyprostowanej albo delikatnie pochylonej odpowiednie jest siodełko, które ma za główny punkt nacisku kości kulszowe.
• przy użytkowaniu przy wysokim lub bardzo wysokim obciążeniu, w pozycji bardzo pochylonej, właściwe jest siodełko z odpowiednio dostosowaną powierzchnią z przodu, dzięki której odelżony zostanie obszar genitaliów i kości łonowych.

Wykorzystanie wiedzy naukowej przy siodełku 612 ERGOWAVE® R

Tkanki miękkie są bardziej wrażliwe na uszkodzenia, niż tkanka kostna kości kulszowych, dlatego przesunięcie nacisku względnie sporo do przodu, na tkanki miękkie, było subiektywnie odbierane jak zwiększenie nacisku, mimo że obiektywnie ten był niższy. Właśnie z tego powodu, nie tylko w kolarstwie, kwestia ergonomii jest traktowana coraz poważniej. Celem jest jak najlepsza adaptacja ciała ludzkiego do danego ruchu za pomocą odpowiednich przyrządów zarówno z obiektywnego, jak i subiektywnego punktu widzenia.

Na podstawie badań sformułowaliśmy dwa główne wymagania co do siodełek:

• przy dłuższych i spokojniejszych wycieczkach konieczne jest zapewnienie podparcia kościom kulszowym, przy czym nieodzowny jest indywidualny wybór szerokości siodełka w zależności od rozstawu kości kulszowych.
• z drugiej strony, pożądana jest redukcja nacisku na obszar krocza i łuk łonowy podczas intensywnej jazdy. Zapewni ją większa szerokość części przedniej, która oferuje odpowiednią powierzchnię dla podparcia tkanek przy intensywnej jeździe.